Jopen zet continuïteit en duurzaamheid voort

In de serie "De balans tussen harde en zachte waarden" interviewt Karmijn Kapitaal praktijkspecialisten over onderwerpen zoals diversiteit, inclusiviteit en continuïteit. Al sinds de start van Karmijn Kapitaal, ruim tien jaar geleden, zijn diversiteit en inclusiviteit belangrijke ingrediënten voor de samenwerking met partners. Niet als doel op zich, maar de juiste balans tussen de zogeheten zachte waarden en de keiharde cijfers - de harde waarden - blijkt keer op keer de sleutel voor het bouwen van rendabele en duurzame bedrijven die door middel van groei, continuïteit in werkgelegenheid, aandeelhouderswaarde en duurzaamheid creëren.

Jopen is de grootste onafhankelijke craft bierbrouwerij van Nederland en ontstaan in 1994. Sindsdien is Jopen innovatief gegroeid en levert nationaal en internationaal. De organisatie bestaat naast de commerciële bierbrouwerij uit een grand café en restaurant in de voormalige Jacobskerk in Haarlem, nu Jopenkerk, en meerdere brouwerijlocaties met o.a. een Tap Room, een proeverijlocatie met uitzicht op de productielijn waar de productontwikkeling en productie van het craft bier plaatsvindt.

We gaan in gesprek met oprichter en algemeen directeur Michel Ordeman en commercieel directeur Lydian Zoetman over continuïteit, diversiteit en duurzaamheid.

Michel Ordeman en Lydian Zoetman zijn partners, zowel privé als zakelijk. Lydian: “We hebben een fijne relatie en Jopen had groeipotentie. Michel zei destijds tegen me, ik ga drie dagen in de brouwerij staan, drie dagen achter de bar en doe twee dagen administratie. Dat zijn acht dagen, het was dus duidelijk dat hij handen tekortkwam. Op dat moment besloot ik in het bedrijf te stappen en pakte de commerciële kant op, inmiddels is dat elf jaar geleden. We zouden het een jaar aankijken of het ook zakelijk werkte tussen ons. Ik ben niet meer weggegaan, we vullen elkaar prima aan.”

J(OPEN) organisatie

Met inmiddels 120 medewerkers in dienst komen onderwerpen als continuïteit, communicatie en diversiteit en inclusiviteit al vlot naar voren. Wat is de visie van Jopen op deze onderwerpen?

Lydian: “We zijn open. Het is ook in onze naam duidelijk zichtbaar: JOPEN. We staan al ruim vijfentwintig jaar open voor nieuwe smaken, andere ideeën, oneindige mogelijkheden, verrassende combinaties en unieke belevingen. Jopen is een transparante organisatie waar iedereen welkom is, ongeacht afkomst, en je mag zeggen wat je denkt. We kennen geen laagjes en elke persoon draagt zijn steentje bij aan het succes van Jopen. In het afgelopen half jaar hebben we als doel gesteld: er vallen geen ontslagen en dat hebben we kunnen waarmaken. We organiseren – zodra het weer kan live – interne sessies waarin we openheid in resultaten geven, onze doelen bespreken en inventariseren hoe het gaat. Daarin laten we regelmatig onze missie, visie en kernwaarden aan bod komen om onze medewerkers hiervan bewust te maken. Ons bedrijf is hard gegroeid, ons managementteam is uitgebreid en daarbij merk je ook dat de communicatiebehoefte intern verandert.

Man of vrouw, we kijken liever naar de kwaliteiten van personen, wat hun normen en waarden zijn en of ze passen binnen het team. Binnen de craft beer branche zijn nu eenmaal minder vrouwen actief, maar we hebben een vrouwelijke brouwster, en er werken tal van vrouwen in diverse functies op het hoofdkantoor, op onze horecalocaties, in het salesteam en in het lab. We streven er zeker naar om in een team meer balans te brengen, maar dat wil niet zeggen dat ik per sé een vrouw of een man aanneem vanwege de aantallen. We gaan vooral voor de meest geschikte mensen op de juiste posities en benutten hun kwaliteiten en talenten optimaal in onze teams. Zo vragen we bijvoorbeeld mensen uit elke tak binnen onze organisatie in een bierteam plaats te nemen, om mee te denken bij de totstandkoming van lanceringen van nieuwe producten. Juist die mix is interessant en brengt de beste resultaten naar voren.”

Een divers team

En de resultaten zijn goed, want niet alleen de diversiteit aan verschillende craft bieren werd uitgebreid, maar ook de brouwcapaciteit en de distributie van de Jopenbieren ging de grens over. In maart 2015 stapte Karmijn als minderheidsaandeelhouder in om verdere groei van Jopen mogelijk te maken.

Michel: “Het feit dat we als directieteam divers zijn en we beiden doen waar we goed in zijn en waar we voldoening uit halen, is destijds ook de reden geweest dat Karmijn Kapitaal ons benaderde. Het was ons allereerste gesprek met een investeringsmaatschappij ooit. Omdat ik als eerste in het bedrijf stapte, heb ik de stempel algemeen directeur gekregen, maar het had net zo goed andersom kunnen zijn. Lydian is commercieel sterk en regelt die kant en ik ben meer op de producten gericht. Ik noem mezelf ook wel Head of Church - Jopen is gevestigd in een kerk in Haarlem – dat geeft onze rolverdeling aan met een knipoog.” Lydian vult aan: “Onze combinatie van kwaliteiten en leiderschap blijkt de sleutel achter het succes van Jopen. Ik merk geen verschil in benadering bij ons. Als ik in mijn rol als directie niet goed presteer, moet ik me verantwoorden bij de aandeelhouders, dat is niet anders omdat ik toevallig vrouw ben.”

Hoge medewerkersbetrokkenheid

De betrokkenheid onder medewerkers is groot. Sommigen werken al meer dan tien jaar bij Jopen. Lydian: “In de horecasector is dat een uitzondering en daar zijn we trots op. Bovendien, als mensen onze organisatie verlaten, zeggen we vaak: de deur staat weer voor je open als je je bedenkt. Zo is er een medewerker die bij ons gestart is als afwashulp en opklom naar andere posities. Toen besloot hij iets anders te doen en nu is hij weer terug in ons team. Dat vind ik heel bijzonder.”

Betrokkenheid wordt bewust gestimuleerd. Jopen is een grote familie, de lijnen zijn kort en er is tijd voor persoonlijke aandacht. Zo is er zelfs sinds kort een programma waarbinnen medewerkers een aandeel in Jopen kunnen kopen.

Michel: “We hadden dit gezien bij collega-brouwers in het buitenland en het sprak ons meteen aan. Uiteindelijk had het nogal wat voeten in de aarde, maar het is gelukt. Een derde van onze medewerkers heeft ons voorstel geaccepteerd om mede-aandeelhouder te worden. We merken dat vooral de jongere generatie graag wil werken in organisaties waarin ze verantwoordelijkheid krijgen en ook eigenaarschap voelen. Dat is met deze regeling gestimuleerd.”

Lydian: “Het mooie is dat, toen ik een overleg afrondde met een medewerker uit mijn salesteam, hij me op een gegeven moment zei: ‘als aandeelhouder heb ik nog een aantal punten om mee te geven.’ Dat medewerkers zo begaan zijn en hun ideeën delen met je, dat is een enorme beloning.”

Duurzaamheid en de toekomst

Over maatschappelijk verantwoord en duurzaam bezig zijn, staat op de website van Jopen: ‘We zijn lekker verantwoord bezig en dagen onszelf continu uit om, met respect voor mens en milieu, een duurzame groei van omzet en winst te bereiken.’ Dat blijkt ook wel, want er zijn al heel wat duurzame initiatieven ondernomen. Zo liggen er sinds 2019 200 zonnepanelen op het dak van de Jopenbrouwerij die zorgen voor een opbrengst van 50.000 kWh per jaar. Hieraan gekoppeld zit een crowdfundingactie waarmee Jopen bierliefhebbers op de webshop Mooie ZonnepaNEL(en) kunnen aanschaffen in ruil voor biertegoed, zodat de volgende 400 zonnepanelen geplaatst kunnen worden. Bovendien hebben ze samenwerkingen met lokale ondernemers om de reststromen in te krimpen. Daar kwam bijvoorbeeld broodbier en bierbrood uit en Jopen heeft een hopveld geadopteerd bij Davidse Hop in Avenhorn.

De wereld nu is onzeker. Wat biedt de toekomst? Welke kansen en uitdagingen liggen voor Jopen in het verschiet?

Lydian en Michel: “De onvoorspelbaarheid van de markt is momenteel een uitdaging. Wat gaat er gebeuren met de traditionele horeca? Wordt de inmenging van de overheid groter als het gaat om alcoholgebruik? We hebben een product dat minimaal zes weken nodig heeft om tot stand te komen. Uiteraard blijven we alle ontwikkelingen nauwlettend volgen en zetten in op continuïteit en groei.

Ondanks groei van onze brouwerij en horecalocaties voelt het voor ons alsof de organisatie nog in de kinderschoenen staat. We zijn nog lang niet klaar met de groei en bloei van onze ondernemingen. Dit is oprecht de leukste periode die er is, met alle nieuwe initiatieven die er zijn en stappen die we zelf als individu mogen zetten.”